قوانین و مقررات گذرنامه

قانون گذرنامه

مصوب 1351.12.10

فصل اول – کلیات

ماده 1:

گذرنامه سندی است که از طرف مأموران صلاحیت دار دولت جمهوری اسلامی ایران مذکور در این قانون برای مسافرت اتباع ایران به خارج و یا اقامت در خارج و یا مسافرت از خارج به ایران داده می شود.

ماده 2:

اتباع ایران برای خروج از کشور و یا اقامت در خارج و یا مسافرت از خارج به ایران باید تحصیل گذرنامه نمایند. صدور گذرنامه منوط به ارائه اسنادی است که هویت و تابعیت ایرانی تقاضاکننده را ثابت نماید. اسناد مزبور به موجب آیین نامه اجرایی این قانون تعیین خواهد شد.

ماده 3:

خروج از کشور بدون ارائه گذرنامه یا مدارک مسافرت مذکور در این قانون ممنوع است.

ماده 4:

ورود به کشور و یا خروج از آن فقط از نقاطی که بنا به پیشنهاد وزارت کشور و تصویب هیأت وزیران تعیین و آگهی خواهد شد مجاز است.

ماده 5:

بازرسی گذرنامه و مدارک مسافرت و رسیدگی به آنها در مرز با شهربانی کل کشور و در نقاطی که شهربانی نباشد به عهده ژاندارمری کل کشور است. مأموران مربوط مکلفند از ورود افرادی که فاقد گذرنامه یا مدارک لازم برای ورود به ایران باشند جلوگیری نمایند.

تبصره – در مواردي كه افرادي فاقد گذرنامه و يا مدارك مسافرت براي مراجعه به ايران باشند در صورتي كه تابعيت ايراني و يا ايراني بودن آنان محرز‌ شود با رعايت ماده 20 اين قانون مكلفند برگ بازگشت به ايران را از مأموريت‌هاي سياسي يا كنسولي جمهوري اسلامي ايران در خارجه دريافت نمايند.

ماده 6:

برگ مسافرت موضوع ماده 9 و همچنین برگ بازگشت موضوع ماده 20 و پروانه‌های گذر موضوع مواد 29 و 30 از نظر این قانون در حکم‌گذرنامه است.

فصل دوم – انواع گذرنامه

ماده 7:

گذرنامه بر سه قسم است: الف) گذرنامه سیاسی.   ب) گذرنامه خدمت (اعم از فردی یا جمعی).   ج) گذرنامه عادی (اعم از فردی یا جمعی).

تبصره – مشخصات انواع گذرنامه از لحاظ رنگ و شکل و قطع و تعداد اوراق و نظایر آن و همچنین سازمان تهیه کننده آنها به موجب آیین نامه اجرایی این قانون تعیین می گردد.

ماده 8:

از تاریخ تصویب این قانون گذرنامه‌های تحصیلی به تدریج به گذرنامه‌های عادی تبدیل خواهد شد.

ماده 9:

وزارت امور خارجه می‌تواند در موارد لزوم با موافقت وزیر امور خارجه برای کسانی که به مأموریتهای خاص اعزام می‌شوند به جای‌گذرنامه برگ مسافرت انفرادی و یا دسته‌جمعی صادر نماید. مشخصات برگهای مذکور در آیین‌نامه اجرایی این قانون تعیین خواهد شد.

فصل سوم – گذرنامه های سیاسی و خدمت

ماده 10:

برای شخصیت های زیر گذرنامه سیاسی صادر می شود:

1. رهبر
2. رئیس جمهور
3. رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام، رئیس مجلس شورای اسلامی،رئیس قوه قضائیه، معاون اول رئیس جمهور، اعضای شورای نگهبان، تولیت آستان قدس رضوی، وزراء دولت جمهوری اسلامی ایران و معاونان رئیس جمهور.
4. نمایندگان مجلس شورای اسلامی، اعضای مجمع تشخیص مصلحت نظام، اعضای شورای عالی امنیت ملی، نمایندگان مجلس خبرگان رهبری و اعضای شورای عالی انقلاب فرهنگی.
5. رئیس دیوان عالی کشور، دادستان کل کشور، رئیس دیوان عدالت اداری، رئیس و دادستان دیوان محاسبات، معاونان رئیس قوه قضائیه، رئیس سازمان بازرسی کل کشور، رئیس دفتر مقام معظم رهبری، رئیس کل بانک مرکزی و رئیس سازمان صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران.
6. رئیس ستاد کل نیروهای مسلح، فرمانده کل سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، رئیس ستاد مشترک ارتش جمهوری اسلامی ایران و جانشینان ایشان، فرماندهان نیروهای سه گانه سپاه پاسداران انقلاب اسلامی و ارتش جمهوری اسلامی ایران، فرماندهی نیروی انتظامی جمهوری اسلامی ایران، فرماندهان حفاظت اطلاعات نیروهای یاد شده.
7. نمايندگان مستقيم مقام معظم رهبري با معرفي رييس دفتر ايشان، نمايندگان ويژه رييس جمهور يا معاون اول رييس جمهور به معرفي دفتر ايشان،‌نمايندگان ويژه هيأت وزيران جهت ماموريتهاي خاص به معرفي دفتر هيأت دولت و روساي دفاتر روساي قواي سه‌گانه و مجمع تشخيص مصلحت‌نظام.
8. روساي بنياد مستضعفان و جانبازان، سازمان تبليغات اسلامي، بنياد شهيد انقلاب اسلامي، جمعيت هلال احمر جمهوري اسلامي ايران، كميته ملي‌المپيك جمهوري اسلامي ايران و استانداران كشور و شهردار تهران.
9. روساي جمهور سابق، نخست‌وزيران سابق، معاونان اول سابق رييس جمهور، روساي سابق مجلس شوراي اسلامي، روساي سابق قوه قضاييه،‌اعضاي سابق شوراي عالي قضايي با معرفي بالاترين مقام دستگاه مربوطه.
10. مشاوران مقام معظم رهبري و معاونان دفتر معظم‌له با معرفي رييس دفتر ايشان، معاونان و مشاوران رييس جمهوري، معاونان معاون اول رييس‌جمهور، دبير شورايعالي امنيت ملي و روسا و دبيران كميته‌هاي شوراي مزبور، معاونان وزراء، روساي دفاتر تخصصي تحت سرپرستي بلافصل رييس‌جمهور.
11. شخصيتهاي عالي‌مقام علمي، ديني، فرهنگي و روساي فرهنگستانها با موافقت رييس جمهور.
12. روساي ديوان عالي كشور، دادستان كل كشور و ساير مقامات مندرج در جزء 5 و اعضاي شوراي عالي قضايي، وزراء و نمايندگان مجلس شوراي‌اسلامي و مجلس خبرگان و معاونان رياست جمهوري و رييس قوه قضاييه كه بعد از پيروزي انقلاب اسلامي عهده‌دار مناصب فوق بوده‌اند و روساي‌سابق نمايندگيهاي سياسي و كنسولي و بين‌المللي جمهوري اسلامي ايران در خارج از كشور با معرفي بالاترين مقام دستگاه مربوطه.
13. سفرا، مديران كل و معاونان آنان و روساي ادارات وزارت امور خارجه، ماموران ثابت سياسي و كنسولي.
14. ماموران رمز و مخابرات و كساني كه به نمايندگي از دولت جمهوري اسلامي ايران مقامي را در مؤسسات و نهادهاي بين‌المللي عهده‌دار مي‌شوند،‌پيكهاي سياسي و كساني كه به ماموريت موقت سياسي و كنسولي اعزام مي‌شوند با موافقت وزير امور خارجه.
15. رييس، معاونان و مديران كل منطقه‌اي سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامي، رايزنان و وابستگان فرهنگي كه در پوشش كادر وزارت امور خارجه به‌خارج از كشور اعزام مي‌شوند.
16. مديران كل مدارس خارج از كشور و دفتر همكاريهاي علمي و بين‌المللي و سرپرستي‌هاي مدارس خارج از كشور به پيشنهاد وزير آموزش و‌ پرورش.
17. در غير از موارد ياد شده در بالا براي انجام ماموريتهاي خاص سياسي حسب ضرورت، با تشخيص وزير امور خارجه.

تبصره 1 – همسران مشمولین بندهای 1 و 2 و 3 این ماده می توانند از گذرنامه سیاسی جداگانه استفاده نمایند.

تبصره 2 – نام همسران افراد موصوف در بندهاي 4 تا 14 اين ماده در صورتي كه همراه دارنده گذرنامه باشند به تقاضاي دارنده گذرنامه در گذرنامه‌سياسي ثبت و از همان گذرنامه استفاده خواهند نمود و تفكيك گذرنامه و صدور گذرنامه سياسي جهت آنان با موافقت وزير امور خارجه امكان پذير‌خواهد بود.

تبصره 3 – نام فرزندان ذكور كمتر از (18) سال مشمولين اين ماده و فرزندان اناث آنان تا هنگام ازدواج درصورتي كه همراه دارنده گذرنامه باشند، به‌تقاضاي دارنده در گذرنامه سياسي ثبت و از همان گذرنامه استفاده خواهند نمود و درصورت نياز به تفكيك پس از استعلام از وزارت امور خارجه و‌درصورت موافقت طبق مقررات اين قانون براي آنها گذرنامه خدمت يا عادي صادر خواهد شد.

تبصره 4 – همطرازان مقامات مندرج در اين ماده (‌برطبق قانون نظام هماهنگ پرداخت) اعم از شاغل و سابق با معرفي بالاترين مقام دستگاه مربوطه از‌گذرنامه سياسي استفاده خواهند نمود.

ماده 11:

براي اشخاص زير گذرنامه خدمت صادر مي‌گردد:

1. اشخاصي كه به عنوان همراه با رهبر يا يكي از اعضاي شوراي رهبري به خارج از كشور مسافرت مي‌نمايند.
2. اشخاصي كه به‌عنوان همراه درارتباط با ماموريت با رياست جمهور يا معاون اول رييس جمهور به خارج از كشور مسافرت مي‌نمايند با معرفي‌مقام مربوط.
3. اشخاصي كه به موجب تصويبنامه هيأت وزيران براي انجام ماموريت به خارج از كشور اعزام مي‌شوند با معرفي دفتر هيأت دولت.
4. كارمندان وزارتخانه‌ها و سازمانها و ارگانهاي وابسته به دولت و ارگانهاي نظامي كه به خارج از كشور اعزام مي‌گردند با معرفي وزير مربوطه و ذكر‌علت مأموريت.
5. مأموران اداري و فني وزارت امور خارجه و همسران آنها با موافقت وزير امور خارجه.

تبصره 1 – نام همسر و فرزندان كمتر از 18 سال مشمولين اين ماده در صورتي كه همراه دارنده گذرنامه باشند به تقاضاي دارنده گذرنامه خدمت در همان‌گذرنامه ثبت مي‌شود.

تبصره 2 – نمايندگيهاي جمهوري اسلامي ايران در خارج نمي‌توانند براي همسر و فرزندان همراه، گذرنامه خدمت جداگانه صادر نمايند ولي در صورت‌نياز به تفكيك پس از استعلام از وزارت امور خارجه و در صورت موافقت طبق مقررات اين قانون براي آنها گذرنامه عادي صادر خواهد شد.

ماده 12:

صدور گذرنامه سياسي و خدمت به عهده وزارت امور خارجه است.

ماده 13:

مدت اعتبار گذرنامه سياسي و خدمت يك سال است مگر در مورد مأموران ثابت دولت در نمايندگيهاي جمهوري اسلامي ايران در خارج از‌كشور كه اعتبار گذرنامه تا خاتمه مدت مأموريت آنان خواهد بود.

تبصره 1 – تمديد مدت گذرنامه‌هاي سياسي و خدمت طبق مقررات اين قانون با موافقت وزارت امور خارجه در مركز توسط اداره گذرنامه و رواديد و در‌خارج از كشور توسط نمايندگيهاي جمهوري اسلامي ايران انجام خواهد شد.

تبصره 2 – كليه دارندگان گذرنامه‌هاي سياسي و خدمت در موقع ورود به كشور بايد گذرنامه خود را به وزارت امور خارجه تحويل دهند.

فصل چهارم – گذرنامه عادی

ماده 14:

صدور گذرنامه عادي در ايران به عهده شهرباني كل كشور و در خارج از ايران با مأمورين كنسولي كشور شاهنشاهي يا مأموران سياسي‌عهده‌دار امور كنسولي خواهد بود. مقررات مربوط به ترتيب صدور و تمديد و تجديد و اصلاح گذرنامه به موجب آيين‌نامه اجرايي اين قانون تعيين‌خواهد شد.

ماده 15:

محصليني كه براي تحصيل عازم خارج از كشور مي‌باشند با رعايت قانون وظيفه عمومي در مورد تحصيلات غير دانشگاهي از طرف‌وزارت آموزش و پرورش و در مورد تحصيلات دانشگاهي از طرف وزارت علوم و آموزش عالي به شهرباني كل كشور معرفي مي‌شوند.
‌شغل آنها در گذرنامه محصل ذكر مي‌گردد و از پرداخت كليه وجوه مربوط به صدور گذرنامه معاف مي‌باشند. اين معافيت شامل محصليني كه گذرنامه‌تحصيلي آنان تدريجاً به گذرنامه عادي تبديل خواهد شد نيز مي‌باشد. محصليني كه گذرنامه تحصيلي آنان به گذرنامه عادي تبديل مي‌شود از مقررات‌معافيت تحصيلي احضار به خدمت زير پرچم استفاده خواهند كرد.

ماده 16:

به اشخاص زير هيچ نوع گذرنامه براي خروج از كشور داده نمي‌شود:

1. کسانی که به موجب اعلام کتبی مقامات قضایی حق خروج از کشور را ندارند.
2. كساني كه در خارج از ايران به سبب تكدي و يا ولگردي و يا ارتكاب سرقت و كلاهبرداري و يا به عنوان ديگر داراي سوء شهرت باشند
3. كساني كه مسافرت آنها به خارج كشور به تشخيص مقامات قضايي مخالف مصالح جمهوري اسلامي ايران باشد.

تبصره 1 – رسيدگي و تشخيص افراد مذكور در بند 2 اين ماده واحده به عهده كميسيوني مركب از نمايندگان.

1. وزارت امور خارجه.
2. وزارت دادگستری.
3. وزارت کشور.
4. شهربانی جمهوری اسلامی.
5. وزارت اطلاعات که به دعوت وزارت کشور تشکیل خواهد شد می باشد.

تبصره 2 – از تاريخ تصويب اين ماده واحده، ماده 16 قانون گذرنامه مصوب 1351 و تبصره و بندهاي آن و همچنين لايحه قانوني اصلاح ماده 16‌قانون گذرنامه مصوب 1358.12.4 شوراي انقلاب نسخ مي‌شود.

ماده 17:

براي اشخاص زير با رعايت شرايط مندرج در اين ماده گذرنامه صادر مي‌شود:
1. اشخاصي كه كمتر از هجده سال تمام دارند و كساني كه تحت ولايت و يا قيمومت مي‌باشند با اجازه كتبي ولي يا قيم آنان.

تبصره 1 – افراد مزبور به جز موارد فوق‌الذكر در مواقع اضطراري با تشخيص كميسيوني مركب از نمايندگان وزارتخانه‌هاي كشور، اطلاعات، امور‌خارجه و شهرباني و نماينده دادستاني كل كشور كه به دعوت وزارت كشور و در محل اين وزارتخانه تشكيل مي‌گردد، مجاز به خروج انفرادي خواهند‌بود. متقاضيان اين تبصره مكلفند مدارك مربوط را به اداره گذرنامه تحويل و از آن طريق به كميسيون مزبور ارسال گردد.

تبصره 2 – صدور گذرنامه و اجازه خروج از كشور براي افراد كمتر از هجده سال كه والدين آنها فوت شده يا به حكم دادگاه محجور تشخيص داده شود.‌و باتفاق قيم يا سرپرست قانوني خود قصد خروج از كشور را دارند، بلامانع مي‌باشد.

تبصره 3 – صدور، تمديد، تفكيك و تجديد گذرنامه براي افراد كمتر از هجده سال به وسيله نمايندگيهاي جمهوري اسلامي ايران در خارج از كشور به‌جز در موارد استثناء در بندهاي اين قانون ممنوع مي‌باشد.

تبصره 4 – افرادي كه ولي آنها فوت شده و طبق حكم دادگاه به حد رشد رسيده و يا به ولي يا قيم دسترسي ندارند و داراي شرايط فوق‌الذكر باشند‌مي‌توانند با ارائه موافقت دادستان شهرستان محل درخواست گذرنامه، گذرنامه و اجازه خروج دريافت دارند.
2. مشمولين وظيفه عمومي با اجازه كتبي اداره وظيفه عمومي.
3. زنان شوهردار ولو كمتر از 18 سال تمام با موافقت كتبي شوهر و در موارد اضطراري اجازه دادستان شهرستان محل درخواست گذرنامه كه‌مكلف است نظر خود را اعم از قبول درخواست يا رد آن حداكثر ظرف سه روز اعلام دارد كافي است. زناني كه با شوهر خود مقيم خارج هستند و زناني‌كه شوهر خارجي اختيار كرده و به تابعيت ايراني باقي مانده‌اند از شرط اين بند مستثني مي‌باشند.

ماده 18:

در صورتي كه موانع صدور گذرنامه بعد از صدور آن حادث شود يا كساني كه به موجب ماده 19:  صدور گذرنامه موكول به اجازه آنان است‌از اجازه خود عدول كنند از خروج دارنده گذرنامه جلوگيري و گذرنامه تا رفع مانع ضبط خواهد شد.
‌ماده 20: به ايرانياني كه به كشور مراجعت مي‌كنند و فاقد گذرنامه يا اسناد در حكم گذرنامه باشند و يا اينكه مدت اعتبار آن اسناد منقضي شده باشد‌به شرط آنكه تابعيت ايراني آنها مسلم باشد برگ بازگشت كه فقط براي بازگشت به ايران معتبر است داده مي‌شود.
‌تبصره – برگ بازگشت از طرف مقامات سياسي و كنسولي شاهنشاهي در خارج از كشور به طور رايگان صادر مي‌شود و در مرز از دارنده آن اخذ‌مي‌گردد.

فصل پنجم – همراهان

ماده 21:

نام اطفال كمتر از 18 سال تمام كه همراه هر يك از والدين يا جد يا جده پدري يا مادري يا زن پدر يا شوهر مادر و يا خواهر و برادر خود‌مسافرت مي‌نمايند در صورت درخواست ولي يا قيم آنها بر حسب مورد در گذرنامه اشخاص مذكور ثبت خواهد گرديد.

ماده 22:

نام نوزاداني كه از زنان ايراني مقيم خارج هنگام توقف مادر در ايران متولد مي‌شوند در گذرنامه مادر ثبت مي‌شود و در اين مورد نيازي به‌جلب موافقت پدر نيست و همچنين در مواردي كه در خارج از ايران شوهر ايراني در كشور محل تولد نوزاد حاضر نباشد.

تبصره – اطفال موضوع بند 4 ماده 976 و موضوع ماده 978 قانون مدني مادام كه تحت ولايت يا حضانت پدر يا مادر خود هستند مي‌توانند به‌معيت والدين خود با گذرنامه خارجي آنان به خارج از كشور مسافرت نمايند.

ماده 23:

براي يك خانواده كه با هم مسافرت مي‌كنند در صورت تقاضا يك گذرنامه صادر مي‌شود و نام زن و اولاد كمتر از 18 سال در آن ثبت‌خواهد شد. هيچ يك از همراهان مستقلاً حق استفاده از گذرنامه را ندارد و در صورتي كه بخواهد از دارنده گذرنامه جدا شود بايد گذرنامه جداگانه‌تحصيل نمايد.

فصل ششم – اعتبار گذرنامه عادی

ماده 24:

گذرنامه براي مسافرت به كليه كشورها اعتبار دارد مگر به كشورهايي كه دولت در موارد مقتضي مسافرت اتباع ايران را به آن كشورها‌ممنوع و يا محدود نموده باشد. در صورتي كه بعد از صدور گذرنامه محدوديتي مقرر شود وجوه پرداختي كساني كه از مسافرت محروم شوند به آنها‌مسترد مي‌گردد. نحوه اجراي مفاد اين ماده ضمن آيين‌نامه اجرايي اين قانون معين خواهد شد.

ماده 25:

مدت اعتبار گذرنامه جديد از تاريخ صدور پنج سال است و فقط براي مدت پنج سال ديگر قابل تمديد مي‌باشد.

تبصره – گذرنامه های که تا تاریخ تصویب این قانون سه سال آنه خاتمه نیافته تا پایان مدت مذکور، معتبر خواهند بود.

ماده 26: حذف شده است.

ماده 27:

در صورتي كه گذرنامه غير قابل استفاده و يا مفقود شود پس از رسيدگي لازم كه نحوه آن در آيين‌نامه تعيين خواهد شد گذرنامه ديگري با‌اخذ هزينه‌هاي صدور صادر مي‌شود.
‌هرگاه قابل استفاده نبودن يا مفقود شدن گذرنامه ناشي از عمل متصديان مسئول باشد براي بقيه مدت اعتبار گذرنامه جديد بدون دريافت هزينه‌هاي‌صدور صادر خواهد شد.

فصل هفتم – گذرنامه جمعی

ماده 28:

گذرنامه جمعي اعم از خدمت يا عادي فقط در ايران و براي گروههاي زير صادر مي‌شود:
‌اين نوع گذرنامه‌ها به نام رييس گروه صادر و نام و مشخصات همراهان در برگ ضميمه آن درج خواهد گرديد:
1. افسران – درجه‌داران – افراد و به طور كلي كاركنان مشمول قانون استخدام نيروهاي مسلح شاهنشاهي كه به طور جمعي و به منظور انجام‌مأموريت عازم خارج از كشور باشند.
2. گروههاي ورزشي كه به منظور انجام مسابقات عازم خارج هستند به معرفي سازمان تربيت بدني ايران.
3. گروههاي پيشاهنگي به معرفي سازمان پيشاهنگي ايران.
4. دانشجويان و دانش‌آموزان و معلمان و استادان كه براي مطالعات آموزشي و فرهنگي به معرفي وزارتخانه‌هاي مربوط به خارج مي‌روند.
5. گروههاي هنري كه توسط وزارت فرهنگ و هنر يا وزارت اطلاعات معرفي مي‌شوند.
6. گروههاي معرفي شده از طرف سازمانهاي دولتي و يا وابسته به دولت و يا جمعيت شير و خورشيد سرخ ايران.
7. گروههاي كارگري براي كارآموزي يا كسب مهارت فني با تأييد و معرفي وزارت كار و امور اجتماعي.
‌تبصره 1 – هر يك از اعضاي گروههاي فوق كه هنگام مسافرت از گروه خود جدا شود بايد گذرنامه جداگانه تحصيل نمايد.
‌تبصره 2- حداقل تعداد افرادي كه مي‌توانند از گذرنامه جمعي استفاده نمايند پنج نفر و حداكثر چهل نفر خواهد بود.
‌تبصره 3 –صدور گذرنامه جمعي در صورتي كه به منظور انجام مأموريتي به خرج سازمانهاي دولتي يا جمعيت شير و خورشيد سرخ ايران باشد‌مجاني است در غير اين صورت علاوه بر هزينه صدور يك گذرنامه از هر نفر ده درصد هزينه صدور اخذ خواهد شد.
‌تبصره 4 – اعتبار گذرنامه جمعي يك سال است و در صورت موافقت سازمان مربوط حداكثر يك سال ديگر تمديد مي‌شود.

فصل هشتم – پروانه گذر

ماده 29:

در موارد زير به پيشنهاد وزارت كشور و تصويب هيأت وزيران به جاي گذرنامه پروانه گذر صادر مي‌شود:
1. براي تشرف به مكه معظمه و عتبات مقدسه.
2. براي كاركنان وسائط نقليه آبي و هوايي و زميني.
3. براي رفت و آمد اتباع دولت شاهنشاهي كه در نقاط مرزي كشور و نقاط واقع در سواحل و جزاير خليج فارس و درياي عمان (‌درياي مكران)‌سكونت دارند به مناطق مرزي مجاور و نواحي جنوبي خليج فارس.
‌تبصره 1 –مشخصات و ترتيب صدور و مدت اعتبار و مرجع صدور پروانه‌هاي گذر مذكور در اين ماده و هزينه صدور آنها به موجب آيين‌نامه‌اجرايي اين قانون تعيين خواهد شد.
‌تبصره 2 – حدود مناطق مرزي و سواحل و همچنين نقاط مرزي مجاور و نواحي جنوبي خليج فارس به پيشنهاد وزارت كشور و تصويب هيأت‌وزيران تعيين خواهد شد.

ماده 30:

شهرباني كل كشور بر حسب اعلام وزارت امور خارجه به كساني كه ترك تابعيت ايران را نموده‌اند پروانه گذر خواهد داد و اين پروانه فقط‌براي خروج از ايران معتبر است.

فصل نهم – برگ گذر بیگانگان

ماده 31:

شهرباني كل كشور مي‌تواند با موافقت سازمان اطلاعات و امنيت كشور و تأييد وزارت امور خارجه براي بيگانگان بدون تابعيت يا‌خارجياني كه به جهاتي قادر به تحصيل گذرنامه از كشور متبوع خود نيستند برگ گذر بيگانگان صادر نمايد. اين برگ دليل تابعيت ايراني دارنده يا‌همراهان او محسوب نمي‌شود.
‌تبصره 1 –مشخصات برگ گذر بيگانگان از لحاظ رنگ و شكل و قطع و غيره به موجب آيين‌نامه اجرايي اين قانون تعيين خواهد شد.
‌تبصره 2 – نام فرزندان كمتر از 18 سال اين قبيل افراد در برگ گذر والدين همچنين نام زن در برگ گذر شوهر به شرط آنكه واجد شرايط مذكور در‌اين ماده باشند ثبت مي‌شود و استفاده جداگانه از اين برگ به وسيله همراهان ممنوع است.

ماده 32:

مدت اعتبار برگ گذر بيگانگان براي مراجعت به ايران از تاريخ صدور يك سال است و دارنده آن براي هربار خروج از كشور بايد تحصيل‌اجازه نمايد.

فصل دهم – آیین نامه اجرایی

ماده 33:

آيين‌نامه‌هاي مربوط به وجوهي كه از متقاضيان گذرنامه و يا اسناد در حكم گذرنامه و يا برگ گذر بيگانگان طبق مقررات بايد دريافت شود‌و ساير آيين‌نامه‌هاي اجرايي اين قانون ‌توسط وزارتخانه‌هاي امور خارجه، كشور و دادگستري تهيه و پس از تصويب هيأت وزيران به موقع اجرا گذارده خواهد شد و تا تصويب‌آيين‌نامه‌هاي مزبور مقررات فعلي قابل اجرا است.

فصل یازدهم – مجازاتها

ماده 34:

هر ايراني كه بدون گذرنامه يا اسناد در حكم گذرنامه از كشور خارج شود به حبس تأديبي از دو ماه تا شش ماه يا پرداخت غرامت از دو‌هزار ريال تا بيست هزار ريال و يا به هر دو مجازات محكوم مي‌شود.

ماده 35:

هر ايراني كه از نقاط غير مجاز وارد كشور شده يا از كشور خارج شود به يك تا سه ماه حبس تأديبي محكوم خواهد شد و در صورتي كه‌مرتكب بدون داشتن گذرنامه يا اسناد در حكم گذرنامه از نقاط غير مجاز وارد و يا خارج شده باشد به حداكثر مجازات حبس يا غرامت مذكور در ماده34 محكوم مي‌شود.

ماده 36:

هر ايراني به كشوري كه مسافرت به آنجا طبق ماده 24 اين قانون ممنوع و يا محدود شده سفر نمايد به حبس تأديبي از يك ماه تا 3 ماه و‌يا پرداخت غرامت از يك هزار ريال تا ده هزار ريال و يا به هر دو مجازات محكوم مي‌شود.

ماده 37:

هر كس براي دريافت گذرنامه يا اسناد در حكم گذرنامه به نام خود يا نام ديگري اسناد و مدارك خلاف واقع يا متعلق به غير را عالماً عامداً‌به مراجع مربوط تسليم نمايد به حبس تأديبي از دو ماه تا شش ماه محكوم مي‌شود و در صورتي كه عمل او منجر به صدور گذرنامه شود به حبس‌تأديبي از دو ماه تا دو سال محكوم خواهد شد.

ماده 38:

هر كس از گذرنامه يا اسناد در حكم گذرنامه متعلق به ديگري براي ورود به كشور يا خروج از آن استفاده نمايد به حبس تأديبي از دو ماه تا‌يك سال محكوم مي‌شود.

ماده 39:

هر مستخدم دولت اعم از لشكري و كشوري بدون رعايت قوانين مربوط در اجراي وظيفه خود عالماً عامداً گذرنامه يا اسناد در حكم‌گذرنامه بدهد به حبس تأديبي از دو ماه تا يك سال محكوم مي‌شود.

ماده 40:

هر مستخدم و مأمور دولت اعم از كشوري و لشكري كه براي عبور غير مجاز اشخاص به خارج از كشور به نحوي از انحاء مساعدت و يا‌تسهيل وسيله نمايد به حبس تأديبي از 6 ماه تا دو سال محكوم خواهد شد.

ماده 41:

هر كس براي تحصيل گذرنامه يا اسناد در حكم گذرنامه عالماً و عامداً و به قصد تقلب هر گونه اطلاع مربوط به خود و همراهان را كه در‌صدور گذرنامه مؤثر است برخلاف واقع در پرسشنامه ذكر نمايد به شرط استفاده از گذرنامه به حبس تأديبي از دو ماه تا شش ماه محكوم خواهد شد.

ماده 42:

از تاريخ اجراي اين قانون – قانون گذرنامه مصوب سال 1311 و آيين‌نامه‌هاي مربوط به آن و مواد 107 و 108 قانون جزا و همچنين‌قوانين مربوط به گذرنامه تحصيلي و ساير قوانيني كه با مواد اين قانون مغايرت دارد در آن قسمت كه مغاير است لغو مي‌گردد.

قانون فوق مشتمل بر چهل و دو ماده و هجده تبصره پس از تصويب مجلس سنا در جلسه روز دوشنبه 1351.3.8 در جلسه روز پنجشنبه دهم‌اسفند ماه يك هزار و سيصد و پنجاه و يك شمسي به تصويب مجلس شوراي ملي رسيد.
‌رييس مجلس شوراي ملي – عبدالله رياض